ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΑΣ «Η ΑΛΩΝΑ»
Στη βόρεια πλευρά του Τροόδου ανάμεσα στις κορυφές Μαδαρής και Παπούτσας και σε υψόμετρο 1200 μέτρων βρίσκεται κτισμένο το χωριό μας, η Άλωνα, που η ύπαρξη του ήταν γνωστή από τα πρώτα χρόνια της Φραγκοκρατίας.
Στα πόδια του απλώνεται η μοναδική καταπράσινη κοιλάδα από φουντουκιές. Η Άλωνα
πνιγμένη ασφυκτικά στο πράσινο μέσα σε περιβόλια με όλων των ειδών τα φρουτόδεντρα και με μεγάλες εκτάσεις ξηρόκαρπων δέντρων, είναι ένα από τα πιο ωραία χωριά του τόπου μας. Για 7 μήνες του χρόνου βρίσκεις ευωδιαστά φρούτα όλων των λογιών, αρχίζοντας από τα κεράσια του Μάη μέχρι και τα όψιμα σταφύλια του Νιόβρη.
Όλες οι εποχές είναι πολύ έντονες στο χωριό. Ο Χειμώνας το ντύνει πλουσιοπάροχα με την άσπρη γούνα του χιονιού, η Άνοιξη το κάνει να μοσχοβολά από την άνθηση των αμυγδαλιών και των φρουτόδεντρων, το Καλοκαίρι βυθισμένο στο πράσινο και στη δροσιά και το Φθινόπωρο καλυμμένο με το χρυσάφι των κιτρινισμένων φύλλων.
Οι ασφαλτοστρωμένοι κεντρικοί δρόμοι του, καλυμμένοι από πάνω σε μεγάλο μέρος από πυκνές κληματαριές σε κάνουν να ξεχνάς ότι βρίσκεσαι σε ορεινό Μεσογειακό χωριό και νομίζεις ότι βρίσκεσαι σε δρόμο που διασχίζει τροπικό δάσος. Το ίδιο αίσθημα, αλλά σε πιο έντονο βαθμό, νοιώθεις περνώντας από τα μονοπάτια κάτω από τις φουντουκιές που τις συναντάς σε κάθε μικρή ή μεγάλη κοιλάδα. Το μονοπάτι μελέτης της φύσης “Πέτρος Βανέζης” που περνά κάτω από τις φουντουκιές, δέχεται εκατοντάδες λάτρεις της φύσης κάθε χρόνο και για όλο το χρόνο. Είναι ένα μονοπάτι από τα ωραιότερα που υπάρχουν στην Κύπρο.
Τα παραδοσιακά πετρόκτιστα σπίτια των παλιών γειτονιών με τα πλακόστρωτα από βουνίσια πέτρα ανηφορικά δρομάκια, σε φέρνουν σε κάποιες άλλες νοσταλγικές εποχές. Στο περπάτημα σου βλέπεις να ξεπηδούν τα απομεινάρια των έργων του λαϊκού μάστορα που άφησε τη σφραγίδα του για πάντα στο χωριό.
Η εκκλησία του χωριού τριγυρισμένη από κερασιές και άλλα δέντρα κτίστηκε στα 1835 πάνω στα ερείπια της προηγούμενης που άλλοτε κατά την παράδοση ήταν μοναστήρι και που καταστράφηκε από φωτιά. Ανάμεσα στα εικονίσματα βρίσκεται και ο Άγιος Γεώργιος προστάτης του χωριού, έργο του φημισμένου ζωγράφου Κορνάρου του Κρήτη. Παλιά είναι και η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας της Γαλακτοτροφούσας που η φήμη της είναι γνωστή όχι μόνο στη περιοχή αλλά και σ’ ολόκληρη την Κύπρο και μέχρι πριν μερικά χρόνια κατέφευγαν στη χάρη της γυναίκες απ’ όλο το νησί, για να έχουν γάλα να βυζαίνουν τα παιδιά τους. Το 1998 και μέσα στα πλαίσια έκθεσης των Θησαυρών της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου Άλωνας, έγινε αποκάλυψη των εικόνων και κάτω από τις αργυρές επενδύσεις έχει ανακαλυφθεί σπάνια εικόνα του Αγίου Γεωργίου, μοναδικό μέχρι τώρα γνωστό έργο του Συμεών Πρωτοϊερέως (1641) και η εικόνα της Παναγίας Χρυσογαλούσας (1648).
Το αρχαίο ξωκλήσι της Παναγίας της Καρδακιώτισσας αναπαλαιώθηκε μετά την πυρκαγιά που το κατάστρεψε το 1987 και επανήλθε στην αρχική του μορφή πριν τις ανακαινίσεις της δεκαετίας του 60. Στο ξωκλήσι σώζεται μόνο η αρχαία εικόνα του Χριστού αφού η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας κάηκε.
Πριν μερικά χρόνια η αγάπη των Αλωνευτών ανοικοδόμησε το ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου Συμφύλου που βρίσκεται κοντά στο Δασικό σταθμό Παναγιάς και 3 χλμ. από το χωριό Κάτω Μονή. Το ξωκλήσι κτίστηκε στα ερείπια παλιού ναού του Αγίου Νικολάου και εγκαινιάσθηκε το 2008.
Το χωριό σήμερα, κτυπημένο από την κατάρα της αστυφιλίας, αριθμεί λιγότερους από 70 κατοίκους την χειμερινή περίοδο. Το καλοκαίρι πολλαπλασιάζονται και το κάθε μονοπάτι ξαναζωντανεύει από χαρούμενα παιδιάστικα ξεφωνητά.
Πολλοί απόδημοι προσπαθούν να αποκτήσουν το δικό τους εξοχικό αναπαλαιώνοντας τα παλιά τους σπίτια αλλά και ξένοι προσπαθούν να εξασφαλίσουν ένα κομμάτι γης για να κτίσουν το δικό τους. Αλήθεια ποιος έχει περάσει έστω και μια καλοκαιρινή μέρα στο δροσόλουστο χωριό με το θαυμάσιο ξηρό κλίμα και να μη θέλει να κάνει εδώ τις καλοκαιρινές διακοπές, μακριά από την πολύβουη πολιτεία και την κάψα του κάμπου, όπου ο ήλιος ψήνει το ψωμί που λέει ο λόγος.
Παρ’ όλη την αστυφιλία που μαστίζει τον τόπο μας οι φιλοπρόοδοι κάτοικοι του χωριού που έχουν έντονο μέσα τους το δημόσιο πνεύμα, συνεχίζουν τις προσπάθειες τους για πρόοδο του τόπου που γεννήθηκαν. Στο κέντρο του χωριού ορθώνονται το ιδιόκτητα κτίρια της Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας που στεγάζουν την υπεραγορά τροφίμων και το πετρόκτιστο κτίριο της με τα γραφεία και τις αποθήκες και τη μεγάλη αίθουσα εκδηλώσεων. Πιο πάνω το κτίριο του Αθλητικού Πνευματικού Ομίλου Άλωνας, η Κοινοτική Βιβλιοθήκη και στο βάθος της μεγάλης πλατείας με τη θεατρική σκηνή είναι τα κτίρια που στεγάζουν τα γραφεία του Kοινοτικού Συμβουλίου και το Κοινοτικό ιατρείο.
Οι ξενιτεμένοι νέοι της Άλωνας δεν ξεχνούν το χωριό τους. Σχεδόν όλοι συμμετέχουν στον Αθλητικό Πνευματικό Όμιλο Άλωνας που αριθμεί 135 μέλη και που στη μεγάλη τους πλειοψηφία είναι ξενιτεμένοι και προσπαθούν στα μέτρα του δυνατού να εξυψώσουν την κοινότητα τους. Ο Α.Π.Ο.Α. με διάφορες εκδηλώσεις και γιορτές εξυψώνει το αθλητικό, πνευματικό και πολιτιστικό επίπεδο της Κοινότητας, αλλά και της Πιτσιλιάς γενικότερα.
Με σημαντική οικονομική βοήθεια του Κ.Ο.Α. το Κοινοτικό γήπεδο έχει μετατραπεί σε ένα σύγχρονο ορεινό αθλητικό κέντρο με αποδυτήρια και κερκίδες.
Για το χωριό μας έχει εγκριθεί το «Ρυθμιστικό σχέδιο Άλωνας» με βάση το οποίο άρχισε ο προγραμματισμός για την υλοποίηση διαφόρων αναπτυξιακών έργων με στόχο την ανάπτυξη και επαναφορά της Άλωνας στις παλιές καλές της μέρες. Ένα έργο συγχρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κυπριακή Δημοκρατία με στόχο την ορθολογιστική ανάπτυξη του χωριού μας. Πάνω σ’ αυτό θα στηριχτούμε για την σωτηρία της Άλωνας.